Održavanje staklenih površina
Poslednji put ažurirano 05.03.2020.
Staklo se uopšteno smatra kao materijal koji je veoma izdržljiv i jednostavan za održavanje.
Ukoliko je staklo deo fasadne površine, neizbežno je izloženo raznim prirodnim ali i drugim vrstama oštećenja. U zavisnosti od kvaliteta izrade, vremenskih prilika, klimatskih uticaja, na staklenoj površini mogu se pojaviti veća hemijska i fizička oštećenja tokom izrade. Čak i tokom upotrebe, vremenski uslovi, klima u zatvorenom prostoru itd., mogu da dovedu do oštećenja.
U većini slučajeva to nisu značajni problemi, ali svakako bi trebalo povesti računa da se na profesionalan i pažljiv način pristupi čišćenju. Važno je da se prilikom izbora načina tretiranja staklenih površina uzme u razmatranje vrsta i struktura stakla. Neadekvatan način čišćenja staklenih površina može da dovede do oštećenja površine stakla.
Procesi:
Koraci koje bi trebalo primeniti za čišćenje staklenih površina:
- Profesionalno uklanjanje rastvorenih, zrnastih i mineralnih nečistoća,
- Dobro navlažiti tvrdokornu prljavštinu,
- Prethodno navlažene površine oprati sa dosta vode uz korišćenje odgovarajućih sredstava,
- Celu staklenu površinu oprati sa puno vode. Neophodno je redovno menjati vodu, jer prljavština koja se unosi može stvoriti nove ogrebotine.
- Očistite staklenu površinu gumenim elementom, a zatim je obrišite,
- Za uklanjanje masnoće, katrana, lepkova, zaptivača…, možemo upotrebiti organske rastvarače. Rastvarači ne smeju doći u kontakt sa zaptivkama i lakiranim površinama,
- Nakon toga proverite staklenu površinu.
Ukoliko se tokom procesa pronađu oštećenja na staklenim površinama prouzrokovana čišćenjem, proces čišćenja se mora odmah prekinuti. Neophodno je doći do dodatnih informacija kako bi se izbegla dalja oštećenja.
Napomena:
Čišćenje velikih površina sa šiljastim ili oštrim metalnim predmetima, može dovesti do površinskih ali čak i prilično dubokih ogrebotina. Oštri predmeti mogu se koristiti samo za pažljivo uklanjanje lokalnih nečistoća.
Oštećenja
Vlažnost
U slučaju staklenih površina, vlažnost može da se razlikuje u zavisnosti da li je prouzrokovana prijanjanjem kapi ili vlažnih filmova poput kondenza, kiše ili vode za pranje… Kao rezultat, na vlažnim staklenim površinama mogu se pojaviti otisci vakum nosača, prstiju, nalepnica, iako staklene površine izgledaju potpuno čisto kada su suve. Korišćenjem adekvatnih blago abrazivnih sredstava, možemo smanjiti neprijatne efekte.
Sjajne i mlečno bele naslage:
Na spoljašnjoj i unutrašnjoj staklenoj površini nakon ugradnje izolacionog materijala čak i nakon čišćenja teško se skidaju sjajne ili mlečno bele naslage. Ova vrsta oštećenja podrazumeva oštećenja staklenih površina komponentama zaptivača ili atmosferskih uticaja. Korišćenjem adekvatnih blago abrazivnih sredstava, možemo postići efekat staklenih površina bez pruga.
Hemijska oštećenja
Zbog sastava stakla, dugotrajno izlaganje jakoj alkaliji može dovesti do oštećenja na staklenim površinama. Do toga može da dođe kada se betonski delovi nalaze iznad staklenih površina. Kisela sredstva za čišćenje fasada uglavnom sadrže fluorovodoničnu kiselinu, a posebna pažnja je potrebna i kod upotrebe silikatnih fasadnih boja, učvršćivača kamena i konzervanasa i impregnata.
Napomena:
Površinske promene kao i zamagljivanje staklenih površina, mogu se samo delimično otkloniti.
Zaštita od površinskih oštećenja:
Neophodno je preduzeti sve zaštitne mere s obzirom na brojne faktore koji mogu oštetiti staklene površine tokom faze ugradnje. Radovi na varenju, brušenju, malterisanju zahtevaju efikasnu zaštitu staklenih površina.
Vrste stakla i njihovo održavanje:
Satinirana stakla
Satinirana stakla imaju blago hrapavu površinu. To može dovesti do oštećenja u poređenju sa glatkim staklenim površinama. Satinirana stakla moraju se čistiti sa većom pažnjom nego ostale glatke staklene površine. Uporna prljavština ili kamenac može se očistiti direktno korišćenjem odgovarajućih sredstava. Kod upornih masnih mrlja, preporučuju se tečni sapuni ili sredstva za čišćenje kamenca na bazi limuna.
Sigurnosno staklo (ESG)
Prema trenutno dostupnim informacijama i zapažanjima, uočeno je da postoji povećana osetljivost na grebanje kod ESG stakala.
Prilikom izrade kaljenog sigurnosnog stakla dolazi do pojave pritisaka na površini kao i zateznih napona u samom jezgru. Ovakav postupak kaljenja dovodi do primetnog povećanja hrapavosti na površini. Sa jedne strane staklene hrapave površine su spojene zajedno, dok sa druge strane delovi mrežne strukture ”guraju” su ka spolja kako bi se smanjila napetost u području ogrebotina.
Pažnja:
Imajući u vidu da se ESG stakla sve više koriste, neophodno je obratiti posebnu pažnju prilikom čišćenja. Svako čišćenje se mora izvršiti pravilno bez upotrebe oštrih predmeta.
Čišćenje raznih staklenih površina:
Stakla presvučena metal oksidom
Stakla presvučena metal oksidom imaju premaz (npr. zaštitu od sunca) koji se može koristiti sa spoljašnje strane. Staklene površine se svakako moraju čistiti u redovnim intervalima.
Standardne nečistoće se mogu ukloniti u skladu sa opštim preporukama za čišćenje. Ne smeju se koristiti sredstva za čišćenje poput abraziva ili čelične vune.
Samoodržavajuća stakla i anti-refleksni premazi
Premazi sa posebnim svojstvima se sve više koriste kako kod unutrašnje tako i kod spoljne strane izolacionog stakla. Naslage silicijuma i masti dovode do gubitka funkcije premaza. Ne smeju se koristiti sredstva za čišćenje poput abraziva ili čelične vune.
Ogledala:
Prilikom čišćenja ogledala, neophodno je da se površine (prevashodno donje ivice) prebrišu i suvom krpom tako da ne ostane vlaga kao i ostaci sredstava za čišćenje koji bi mogli uništiti zaštitni premaz ogledala. Sredstva na bazi amonijaka mogu oštetiti premaz kod ogledala.
Vodootporni premazi:
Stakla sa vodootpornim premazima ne smeju se čistiti krpama sa mikrovlaknima. Postoji rizik da se na taj način ukloni premaz. Stoga, staklene površine bi trebalo čistiti samo mekim, čistim specijalnim sunđerima, kožom, krpama ili gumenim elementima.
Beleške i informacije:
Upotreba prenosivih mašina za uklanjanje ogrebotina i poliranje, sve se više koriste.
Pažnja:
Prilikom uklanjanja staklene mase lokalno, može doći do pojave optičkih nepravilnosti koje možemo identifikovati kao sočiva, stoga neophodno je izvršiti zamenu stakala.
Čišćenje stakala (rekapitulacija)
Staklene površine se moraju čistiti sa puno vode. Ne smeju se koristiti abrazivni materijali. Čišćenje staklenih površina oštrim predmetima može dovesti do ogrebotina. Oštri predmeti za čišćenje, ne smeju se koristiti na velikim površinama kako ne bi došlo do grebanja stakla. Stoga, oštri predmeti za čišćenje, mogu se koristiti samo za uklanjanje nečistoća na malim površinama.
Tokom procesa čišćenja, prljavštinu bi trebalo dobro nakvasiti, rastvoriti a zatim oprati. Ukoliko vlažnu krpu ili sredstvo za čišćenje utrljate na suvu prljavštinu, oštra zrnca prljavštine dovešće do površinskih ogrebotina na staklu.
Sunđeri koje se koriste za pranje posuđa, ne smeju se koristiti kod pranja staklenih površina. Alkalna sredstva se takođe ne smeju koristiti za čišćenje staklenih površina.
Prilikom čišćenja ogledala, voditi računa da se sve ivice ogledala (prevashodno donja ivica), moraju obrisati suvom krpom kako bi se uklonili svi tragovi čišćenja koji bi mogli do dovedu do oštećenja zaštitnog premaza.